OKS'de soru çıkmayacak konular

Ortaöğretim Kurumları Seçme ve Yerleştirme Sınavı (OKS) bu yıl 8 Haziran Pazar günü son kez yapılacak. Anadolu, Anadolu Meslek ve Fen Liseleri ile merkezi sınavla öğrenci alan ancak yerleştirmelerini sonuçlara göre kendileri yapan özel okullar da son kez öğrencilerini OKS ile belirleyecek.

915 bini aşkın öğrencinin başvurduğu OKS'nin ardından önümüzdeki yıldan itibaren bu okullara öğrenciler Seviye Belirleme Sınavı (SBS), Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP) ve Davranış Puanı (DP) olmak üzere üç ana unsura dayanan Ortaöğretim Geçiş Sistemi'ne göre yerleşmeye başlayacak. OKS'nin bu yıl son olmasının yanı sıra bir başka özelliği de sınavın kapsamının daraltılması ve soruların niteliğinin değişmesi oldu.

Öğrenci başarısını yalnızca tek sınava bağladığı, öğrencileri strese soktuğu ve 'test çözen' bir nesil yetiştirdiği için hemen her kesimin tepkisini çeken Ortaöğretim Kurumları Seçme ve Yerleştirme Sınavı'nda (OKS) bu yıl değişiklik var.

Hem öğrenci hem de veliler için en büyük değişiklik, sınavın kapsamının daraltılması ve soruların niteliğinin değişmesi oldu. Sorular şimdiden hazırlandı ve 20 üniversiteden 80 öğretim üyesi bu soruları gözden geçirmeye başladı. Soruları hazırlayan ekipten bir yetkili bu yıl soruların OKS'nin son kez yapılması nedeniyle 'öğrencileri germeyecek ve strese sokmayacak' şekilde hazırlandığını söyleyerek, "Bu son OKS'nin az baskı ve az stresle atlatılmasına gayret ediyoruz. Son OKS, o yüzden çocukları germeyecek sorular olacak. Geçen sene de bunu yapmaya çalıştık bu sene daha çok özen göstereceğiz" dedi.

YETENEK ÖLÇÜLECEK

Son iki yıldır zaten soruların biraz daha öğrencinin hoşuna gideceği şekilde hazırlanmaya dikkat edildiğini söyleyen yetkili bu yılın sorularında dikkat çeken ayrıntıları şöyle sıraladı:

• Sorunun senaryosunu, sorunun yapısını çocuğun yaşını ve pedagojik durumunu dikkate alarak geliştiriyoruz.

• Endişe etmeyin sorular güzel olacak. Geçmiş yıllara göre daha kolay olacak. Ama kolay ve zor da herkese göre değişiyor. Net sayısı daha yüksek çıkar puanların biraz düşmesine neden olur. Sorunuz kolay da olsa birincilerin ya da sonuncuların değişeceğini sanmıyorum. Birinci yine birinci sonuncu yine sonuncu olur.

• Sorular doğrudan bilgi yoklama şeklinde değil, bilginin öğrenilip öğrenilmediğini anlamaya yönelik olacak. Bu yöntemi biz son yıllarda uygulamaya dikkat ediyoruz. Bazı konularda bilgiyi yoklama durumunda kalıyoruz, ama bu tür zorunluluğun olmadığı konularda daha çok davranış ve değerler açısından çocuk ne kazanmış onu yokluyoruz. Bunlara akademik yeteneği ölçen sorular diyoruz. Yorumlama ve muhakeme yeteneğini ortaya çıkarmayı amaçlayan sorular bunlar. Bu yıl SBS'de de bu ön plana çıkarılacak ve daha çok bu tür sorular olacak. OKS'nin içinde de bilgi yoklama soruları az da olsa olacak ama ağırlıklı olarak biz kazanımları, bunların davranışa dönüşüp dönüşmediğini ölçeceğiz.

SORU TİPİ

Soru hazırlayan ekipten bir yetkili akademik yeteneği ölçecek soru tipine matematikten şöyle bir örnek verdi. Bir üçgenin kenar ortaylarının kesişme noktası üçgenin merkezidir. Bunu çocuğa "Üçgenin merkezi neresidir?" diye de sorabilirsiniz; ama kazanımları ölçmek isterseniz bu soruyu "Üçgen şeklindeki bir arsanın neresine bir direk dikerek aydınlatma yapalım ki her taraf eşit biçimde aydınlansın?" dersiniz. Bunu yapabilmesi için çocuğun üçgenin merkezini bulması gerekiyor. Merkez ise kenar ortaylarının birleşme noktasıdır. Bu soru biçimi çocuğun konuyu anladığını ve hayata uygulayıp uygulayamadığını gösterir. Sadece ezbere dayalı olmuyor ve ezberden uzaklaştırmış oluyor.

SORU ÇIKMAYACAK KONULAR

Milli Eğitim Bakanlığı 11 Ocak'ta yayınladığı genelgede sınav sorularının hem eski sistemde hem de yeni sistemde öğrenim gören öğrencilerin ortak konularını kapsayacağını duyurdu. Buna göre OKS soruları, halen 120 okulda pilot uygulaması yapılan yeni öğretim programları ile yürürlükte olan eski öğretim programlarının ortak konularından hazırlanacak. İki müfredat arasında ortak olmayan konulardan ise sorular çıkmayacak. Bu nedenle de öğrencilerin hangi konulardan sorular çıkmayacağını bilmeleri ve sınava da bunu dikkate alarak hazırlanmaları gerekiyor.

MATEMATİK: Öklit bağlantıları, işlem, modüler aritmetik konuları pilot okullarda uygulanan yeni müfredatta yer almıyor. Soru tipi olarak daha günlük hayata yakın modeller ve senaryoların kullanıldığı sorular yöneltilecek. Sorular eski sorulara göre daha somut bilgilere göre sorulacak ve daha kolay çözülebilecek.

TÜRKÇE: Dil bilgisi konuları klasik tarzda işlenmiyor. Bu yüzden de önceki sınavlarda olduğu gibi alışılagelmiş tarzda sorular değil, daha kolay algılanabilir sorular çıkacak. Sorular içerisinde daha çok günlük yaşamdan örnekler çıkabilir.

SOSYAL BİLGİLER: Tarihin tanımı, ilkçağ uygarlıkları, duraklama dönemi, dağılma dönemi ve siyasi olaylar dünyanın hareketleri, izohipsler, coğrafi bölgeler. Bu konular dışında öğrencilere özellikle tarih konusunda somut olaylar ile ilgili sorular daha fazla sorulacak. Tarihi olayları ve coğrafi konuları öğrencinin matematiksel işlemlerden çok yorumlayabilme becerisi sorgulanacak.

FEN VE TEKNOLOJİ: İki müfredatta örtüşmeyen konular çözünürlülük, hücre zarı madde geçişi ve dokular; ancak çözelti konusu 7. sınıfta bir miktar işleniyor. Bu bölüm sorularının da son yıllarda olduğu gibi deney yorumu ağırlıklı sorulardan oluşacağı düşünülüyor.

NTVMSNBC

OKS Fen Bilgisi (Fizik) Soruları hakkında bilgi notu...

Bu yıl sonuncusu yapılacak OKS Sınavında her zaman olduğu gibi ilköğretimin 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıf müfredatı ölçü alınacaktır. Bu bağlamda soru içeriği ve kapsamında bir değişiklik beklenmemektedir. Zira şu ana kadar sorulan soruların modelleri zaten son dönemde bahsedilen ölçüler içindedir. Yeni ya da değişen bir durum söz konusu değil...

Malumunuz bu yıl 8. sınıfı okuyan öğrencilerimiz eski diye nitelediğimiz müfredatla eğitim almıştır. Ancak bu ekseri çoğunlukla birlikte Türkiye genelinde 120 okulda yeni müfredatın pilot uygulaması yapılmaktadır. Bu okullarda okuyan binlerce öğrenci 6. sınıftan 8. sınıfa gelene kadar yeni müfredatla eğitim almışlardır. Bu durumda elbette MEB bu öğrencilerin mağdur edilmemesi için OKS de eski ve yeni müfredatın kesişim kümesinde olan konu parçalarından soru sorma durumundadır.

Ve yine malumunuz yayın grubumuzun yıl içinde hazırladığı tüm Güvender, Zirve, Zambak, Kaynak, Pianalitik OKS denemelerinde bu durum mümkün olduğunca dikkate alınarak sınavlar oluşturulmuştur. Yeni müfredatta, eskisinde olan bir çok bilgi farklı yerlerde, satır aralarında ve değişik şekillerde verilmiş. Alışageldiğimiz konu anlatım düzeni değişmiş. Bu sebeple keskin bir ayrışma yok. Yine de değerli öğretmenlerimize bir hatırlatmada bulunma adına iki müfredat arasında aklımıza ilk planda gelen farklılıkları aşağıdaki gibi şöyle sıralayabiliriz:

• Genel anlamda yeni müfredatta formüller büyük oranda azaltılmış.

• Mekanik anlamda Güç kavramına yeni müfredatta değinilmemiş.

• İş enerjide, örneğin (1/2×mv2) formülü yeni müfredatta yok sadece kavram ilişkileri sorgulanmış.

• Hızlanan yavaşlayan hareketler yeni müfredatta pek fazla grafike edilmemiş. Hız yerine sürat kavramı kullanılmış. İvmeden hiç bahsedilmemiş.

• Eylemsizlik prensibi yeni müfredatta yok.

• Sıvı basıncında su cendereleri ile ilgili hesaplamalar verilmemiş, yeni müfredatta “basınç kuvveti” kavramı kullanılmamış.

• Kapalı kaplarda gaz basıncı konusu çok yüzeysel geçilmiş, manometrelere pek değinilmemiş.

• Elektrik devrelerinde paralel bağlama hesapları, pillerin paralel bağlanması gibi şeyler yeni müfredatta yok. (1/Reş formülü yok mesela, ama paralel devre kavramı var, akımlar var.)

• Transformatörler (hesaplamalarıyla) yeni müfredatta yok, sadece görevleri var.

• Prizmalara açık şekilde girilmemiş, sınır açısı gibi kavramlara girilmemiş. Yeni müfredatta merceklerin sadece fonksiyonlarına değinilmiş.

• Uzay’da yeni müfredatta Güneş’in katmanları yok. Yıldızın yaşam evreleri meselesinde farklılıklar var.

• Madde de karışım yoğunluğu hesaplamaları yeni müfredatta değinilmemiştir.

Önemli açıklama: Değerli arkadaşlar, biz ilk planda aklımıza gelen farklılıkları vurguladık. Ama sizler de biliyorsunuz ki önceki yıllarda birtakım ön bilgiler vererek müfredatta olmayan bilgilerin de kullanımı sorgulandı. Bu sebeple öğrencilere “bu konulardan soru çıkmayacak!” gibi kesin ifadeler kullanmanızı tavsiye etmiyoruz!

Dikkatinize: Yeni müfredata uygun, önümüzdeki yıl için Zirve 8 Konu Anlatım Modülü ve Soru Bankası Modülü çıktı. Güvender Tek Kitap 8’in ise nisan sonunda çıkması bekleniyor. Hücreleme Yöntemine Göre Zambak 7 Fen ve Teknoloji yakın zamanda çıkacak. Bu yayınlar yeni müfredatlarla ilgili soru işaretlerini yok etmekte faydalı olabilir diye düşünüyoruz.

Hakan Bahadır / Surat Yayın Grubu Fen ve Teknoloji Editörü